کارشناسخزندگان سازمان حفاظت محیط زیست ایران ، نظرات ارایهشده در خصوص پرورش تمساح را به دور از واقعیتهای موجود دانست.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ایرنا ، “اصغر مبارکی” با اشاره به اینکه در طولسالهای اخیرنظرات ارایهشده درباره پرورش تمساح از واقعیتهای موجود به دور بوده است، افزود: این موضوع هنگامی امکان پذیر است که منبع (تمساح ها) و زیستگاه آن با هم حفاظت شده باشند.
به گفته وی، استفاده پایدار از تمساحها میتواند محرکهای اقتصادی لازم برای تشویق مردم محلی جهت حفاظت از تمساحها و زیستگاه آنها را در طبیعت فراهم آورد.
این کارشناس سازمان حفاظت محیط زیست، گفت منظور از برداشت ، استحصال مستقیم تمساحهایی از طبیعت است که در حد اقتصادی بزرگ شده اند.
برداشت بهطور سنتی و مرسوم روشی برای استفاده از پوست حیوانات به کار میرفته و به خاطر این که با روشهای معمول برای شکار روزمره (امرار معاش) یکسان است، غالبا بیشترین ارتباط را با جوامع بومی داشته است.
وی گفت: گلهداری نوعی برنامهبرداشت تغییر شکل یافتهاست که درآن تمساح -های جوان یا تخمهایی کهاز طبیعت برداشت شدهاند دراسارت پرورش مییابند.
مبارکی افزود: حیوانات در حالت اسارت تااندازه تجارتی ( ۱۲متر)، بسته به نوع گونه و وضعیت بازار، پرورش داده شده و پس از کشتار، پوست و محصولات آن به صورت اقتصادی فروخته میشود.
وی ادامه داد: به خاطر مرگومیر بالای نوزادان و تخمها در شرایط طبیعی، جابه جا کردن یا انتقال آنها از حیات وحش تاثیر کمتری روی جمعیت گونه ها دارد، ضمن این که این تاثیرها را میتوان با برگرداندن تعدادی معین از این تمساحها به طبیعت جبران کرد.
کارشناس خزندگان سازمان حفاظت محیط زیست ، گفت : روش دیگر برای پرورش تمساح، مزرعهداری است، دراین روش حیوانات بالغ و زادآور در اسارت نگهداری میشوند و تخمهای گذاشته شده توسط تمساحهای ماده، جمع آوری و نگهداری شده سپس نوزادان تا اندازه تجاری پرورش داده میشوند.
وی با اشاره به قوانین و مقررات بینالمللی ، افزود: تجارت تمساحها و محصولات آنها درسطح جهانی و بینالمللی از طریق کنوانسیون منع تجارت جهانی گونههای جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض (سایتیس) CITESکنترل میشود.
مبارکی ادامه داد: روش اعمال مقررات سایتیس درباره تمساحها بسیار پیچیدهتر از اعمال این روشها درخصوص دیگر گونه هاست.
به گفته وی، اکثر گونه تمساحها در ضمیمه شماره یک کنوانسیون گنجانیده شدهاند که اجازه هیچ گونه تجارتی را به دولتها نمیدهد، مگر این که آنها در اسارت پرورش یافتهباشند. منعی برای تجارت دیگر گونهها وجود ندارد، به شرطی که مجوز لازم را برای صادرات اخذ کرده باشند.
این کارشناس با اشاره به تولید مثل دراسارت تمساحها گفت:نگهداری تمساح -های زادآور از آنجایی که محوطه وسیعی از زمین را اشغال میکند وهزینههای ساخت وساز زیادی دارد، گران تمام میشود.
مبارکی افزود: هزینههایی نظیر غذا، آب ، نگهداری و مراقبت دائم را نیز باید مدنظر قرار داد. اگر امکان تهیه این گروه از حیوانات از طبیعت میسر نباشد، فراهمسازی و توسعه گله پرورشی در اسارت ممکن است یک الزام طولانی مدت و پرخرج باشد، زیرا بیشتر تمساحهایی که اهمیت اقتصادی دارند، ۶سال یا بیشتر طول میکشد تا با موفقیت تولیدمثل کنند.
وی با اشاره به بهرهبرداری پایدار از تمساحها، گفت: در برخی از کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه ممکن است که تخم تمساحهای وحشی به سادگی و راحتی و با قیمت پایین در دسترس باشد، اما غذای ارزان برای غذا دادن به تمساحهای پرورشی وجود نداشته باشد.
مبارکی تاکیدکرد: تمساحها به عنوان گونه کلیدی در زیستگاه خود به شمار رفته و فعالیتهای آنها باعث بقا و حفظ ساختمان و عملکرد اکوسیستم میشود.
تمساحها جنبههای منحصر به فرد تاریخ طبیعی دارند که چالش مخصوصی را برای حفاظت آنها به وجود میآورد.
این کارشناس گفت: اغلب گونه تمساحها به خاطر پوست گرانقیمت آنهامورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند که پشتوانه تجارت جهانی آنها به ارزش سالانه بیش از ۲۰۰میلیون دلار است.
در حالی که در دهههای ۱۹۶۰ - ۱۹۵۰تجارت غیرقانونی مهمترین مشکل و عامل تهدید این گونه بوده ، تهدیدات و عوامل امروزی عمدتا شامل تخریب زیستگاه، جمع آوری تخم ، به دام افتادن در تورهای ماهیگیری و استفادههای سنتی و دارویی از اعضای بدن تمساح هاست.
مطالعات و بررسیهای کافی و مناسب جمعیتی این گونه تنها در هندوستان و سریلانکا صورت پذیرفته است و نشانگر آن است که جمعیتها در حالی که عمدتا کوچک و جدا افتاده هستند، کاملا گسترده و پراکنده (مثل جمعیت این گونه در ایران) نیز هستند. هر چند که سریلانکا بزرگترین جمعیت وحشی این گونه را که به حدود دو هزار تمساح بالغ میشود، داراست ، اما جمعیت یادشده تنها در دو پارک ملی این کشور متمرکز شده است.
دربررسیهایی که سالهای دور برای نخستین بار روی این گونه در ایران صورت گرفت، تعداد تمساحها بیش از ۵۰عدد عنوان شد و برخی ازکارشناسان در گزارش خود این تعداد را ۵۰یا ۱۰۰و شاید بیشتر عنوان کرده اند.
این کارشناس افزود: بررسیها نشان میدهد، مهمترین عامل تهدیدکننده تمساح مردابی درسطح جهانی تخریب زیستگاه عنوان شدهاست و در طبقه بندیهای انجام شده در فهرست سرخ “آی.یو.سی.ان” IUCN Red listاین گونه در طبقه آسیب پذیر قرار گرفته است.
وی گفت: فعالیتهای اقتصادی روی تمساحها علاوه بر تولید پوست و چرم، در برگیرنده اقدامات و تولیدات دیگری نظیر گوشت ، فروش حیوانات زنده به باغ وحشها ومزارع پرورش تمساح، تمساحهای تاکسیدرمی شده، استفادههای تحقیقاتی و مطالعاتی (علمی آموزشی) و سرانجام مهمتر از همه استفادههای اکوتوریستی است.
هم اکنون ۲۳گونه از تمساحها وجود دارند که در تمام نقاط جهان پراکنده هستند. این تمساحها شامل آلیگاتورها و کیمنها ( ۸گونه)، تمساحهای حقیقی ( ۱۳گونه)، گاریال شبه گاریال ( ۲گونه) هستند که زیستگاههای آبی مناطق حارهای را اشغال کرده اند.
تمساح مردابی یا پوزهکوتاه با نام انگلیسی Muggerو نام محلی “گاندو” در ایران، اصولا گونهای متعلق به شبه قاره هند بوده و مناطق پراکنش جهانی آن محدود به کشورهای بنگلادش، هند، نپال، پاکستان، سریلانکا و ایران است.
مناطق پراکنشی آن درایران بهعنوان غربیترین منطقه پراکنش این گونه به شمار میرود. پراکنش تمساح مردابی در ایران تنها محدود بهبخشهایی از منطقه بلوچستاناست که امتداد رودخانههای سرباز، کاجو و باهوکلات مهمترین حوزههای پراکنشی این گونه را در بر میگیرند.
منبع:منبع سایت پزشکان بدون مرز - http://www.pezeshk.us
ابراهیم ندرلو مدیر سایت
بازگشت به صفحه اصلی مهندسی بهداشت محیط و صنعتی- سایت موِژ